Το νόημα της πραγματικής αγάπης
Στη σημερινή ευαγγελική περικοπή ο Χριστός αναπτύσσει το νόημα της πραγματικής αγάπης.
Αλλά αγαπάτε τους εχθρούς σας και αγαθοποιείτε και δανείζετε μην ελπίζοντας να λάβετε πίσω τίποτα. Και θα είναι ο μισθός σας πολύς, και θα είστε γιοι του Υψίστου, γιατί αυτός είναι ευεργετικός στους αχάριστους και κακούς.
Γίνεστε οικτίρμονες, καθώς και ο Πατέρας σας είναι οικτίρμονας».
Μέσα από τις περιορισμένες δυνατότητές μας και με βάση τους λόγους των Πατέρων της Εκκλησίας, αλλά και των σύγχρονων αγίων, μπορούμε να κάνουμε μερικές διαπιστώσεις.
Η αγάπη, για τους περισσότερους ανθρώπους, είναι συνήθως ένα επιφανειακό συναίσθημα. Αυτό το συναίσθημα προσφέρεται στους άλλους από μια καρδιά εμπαθή. Εξωτερικά διασώζει κάποια χαρακτηριστικά της αγάπης, αλλά στην ουσία δεν είναι αγάπη. Συνήθως, όταν αγαπάει κάποιος με κοσμικά κριτήρια, δεν είναι ανιδιοτελής, αλλά περιμένει ανταλλάγματα. Επιπλέον, δεν λειτουργεί απροϋπόθετα. Δηλαδή, για να εκδηλώσει κάποιος μια αγαπητική συμπεριφορά προς τον άλλον, θέτει, με τον τρόπο του, συγκεκριμένους όρους και κανόνες. Άρα παρατηρούμε ότι αυτού του είδους η «αγάπη», που χαρακτηρίζεται από φιλαυτία, δεν έχει καμιά σχέση με την αγάπη όπως την περιγράφει ο Χριστός.
Το ερώτημα είναι με ποιον τρόπο μπορεί ο άνθρωπος να ανυψωθεί και να αποκτήσει την κατά Θεόν γνήσια αγάπη. Βασική προϋπόθεση είναι η απόκτηση της μακαρίας απλότητας. Ο άνθρωπος πρέπει να γίνει απλός. Και αυτή η απλότητα δεν αφορά την υιοθέτηση κάποιων εξωτερικών σχημάτων και τρόπων συμπεριφοράς, που χαρακτηρίζονται από δαιμονικό φαρισαϊσμό. Είναι αποτέλεσμα δύο κινήσεων: της εφαρμογής των εντολών του Χριστού και της θείας Χάριτος που έλκεται με αυτό τον αγώνα. Η θεία Χάρη θα καταστήσει τον άνθρωπο ον αγαπητικό, όπως τον θέλει ο Κύριος. Μπορούμε να πούμε ότι η έννοια της απλότητας ταυτίζεται με μία επίκληση του Προφητάνακτα Δαβίδ: «Πνεύμα ευθές εγκαίνισον εν τοις εγκάτοις μου». Ευθύτητα και απλότητα.
Παρατηρούμε ότι ο αθεράπευτος ψυχικά άνθρωπος, που είναι έρμαιο των παθών του, είναι και σύνθετος. Χρησιμοποιεί στις σχέσεις του προσωπεία. Άλλο προσωπείο φοράει μέσα στην οικογένειά του, άλλο προσωπείο στον χώρο εργασίας του, άλλο προσωπείο στις κοινωνικές του σχέσεις. Αυτός λοιπόν ο άνθρωπος είναι στην ουσία υποκριτής. Εκεί τον οδήγησαν τα πολυσύνθετα πάθη του. Συνεπώς, είναι ανίκανος και να αγαπήσει πραγματικά. Η αγάπη του θα είναι ένα επιφανειακό συναίσθημα. Θα είναι ιδιοτελής και όχι ανιδιοτελής όπως την θέλει ο Χριστός, γιατί προκύπτει μέσα από μία σύνθετη προσωπικότητα που δεν την χαρακτηρίζει η ειλικρίνεια σε όλες τις εκδηλώσεις της.
Ο αγώνας για να φτάσουμε στα ύψη που μας ζητάει ο Χριστός είναι απαιτητικός. Δεν πρέπει ο άνθρωπος να απογοητεύεται, αλλά να έχει υπόψη ότι τα ύψη των αρετών αποκτούνται σταδιακά. Δεν φτάνει στην κορυφή από την μία ώρα στην άλλη. Και το κυριότερο: τα ύψη αυτά κατακτιούνται με την συνέργεια Θεού και ανθρώπου. Ο άνθρωπος βάζει με όλη του την καρδιά την μικρή και ατελή του προσπάθεια και η χάρη του Αγίου Πνεύματος τον ανυψώνει στην τέλεια αγάπη που εκδηλώνεται ακόμα και στους εχθρούς.
- Γράφει ο θεολόγος Παναγιώτης Μελικίδης
Αλλά αγαπάτε τους εχθρούς σας και αγαθοποιείτε και δανείζετε μην ελπίζοντας να λάβετε πίσω τίποτα. Και θα είναι ο μισθός σας πολύς, και θα είστε γιοι του Υψίστου, γιατί αυτός είναι ευεργετικός στους αχάριστους και κακούς.
Γίνεστε οικτίρμονες, καθώς και ο Πατέρας σας είναι οικτίρμονας».
Μέσα από τις περιορισμένες δυνατότητές μας και με βάση τους λόγους των Πατέρων της Εκκλησίας, αλλά και των σύγχρονων αγίων, μπορούμε να κάνουμε μερικές διαπιστώσεις.
Η αγάπη, για τους περισσότερους ανθρώπους, είναι συνήθως ένα επιφανειακό συναίσθημα. Αυτό το συναίσθημα προσφέρεται στους άλλους από μια καρδιά εμπαθή. Εξωτερικά διασώζει κάποια χαρακτηριστικά της αγάπης, αλλά στην ουσία δεν είναι αγάπη. Συνήθως, όταν αγαπάει κάποιος με κοσμικά κριτήρια, δεν είναι ανιδιοτελής, αλλά περιμένει ανταλλάγματα. Επιπλέον, δεν λειτουργεί απροϋπόθετα. Δηλαδή, για να εκδηλώσει κάποιος μια αγαπητική συμπεριφορά προς τον άλλον, θέτει, με τον τρόπο του, συγκεκριμένους όρους και κανόνες. Άρα παρατηρούμε ότι αυτού του είδους η «αγάπη», που χαρακτηρίζεται από φιλαυτία, δεν έχει καμιά σχέση με την αγάπη όπως την περιγράφει ο Χριστός.
Το ερώτημα είναι με ποιον τρόπο μπορεί ο άνθρωπος να ανυψωθεί και να αποκτήσει την κατά Θεόν γνήσια αγάπη. Βασική προϋπόθεση είναι η απόκτηση της μακαρίας απλότητας. Ο άνθρωπος πρέπει να γίνει απλός. Και αυτή η απλότητα δεν αφορά την υιοθέτηση κάποιων εξωτερικών σχημάτων και τρόπων συμπεριφοράς, που χαρακτηρίζονται από δαιμονικό φαρισαϊσμό. Είναι αποτέλεσμα δύο κινήσεων: της εφαρμογής των εντολών του Χριστού και της θείας Χάριτος που έλκεται με αυτό τον αγώνα. Η θεία Χάρη θα καταστήσει τον άνθρωπο ον αγαπητικό, όπως τον θέλει ο Κύριος. Μπορούμε να πούμε ότι η έννοια της απλότητας ταυτίζεται με μία επίκληση του Προφητάνακτα Δαβίδ: «Πνεύμα ευθές εγκαίνισον εν τοις εγκάτοις μου». Ευθύτητα και απλότητα.
Παρατηρούμε ότι ο αθεράπευτος ψυχικά άνθρωπος, που είναι έρμαιο των παθών του, είναι και σύνθετος. Χρησιμοποιεί στις σχέσεις του προσωπεία. Άλλο προσωπείο φοράει μέσα στην οικογένειά του, άλλο προσωπείο στον χώρο εργασίας του, άλλο προσωπείο στις κοινωνικές του σχέσεις. Αυτός λοιπόν ο άνθρωπος είναι στην ουσία υποκριτής. Εκεί τον οδήγησαν τα πολυσύνθετα πάθη του. Συνεπώς, είναι ανίκανος και να αγαπήσει πραγματικά. Η αγάπη του θα είναι ένα επιφανειακό συναίσθημα. Θα είναι ιδιοτελής και όχι ανιδιοτελής όπως την θέλει ο Χριστός, γιατί προκύπτει μέσα από μία σύνθετη προσωπικότητα που δεν την χαρακτηρίζει η ειλικρίνεια σε όλες τις εκδηλώσεις της.
Ο αγώνας για να φτάσουμε στα ύψη που μας ζητάει ο Χριστός είναι απαιτητικός. Δεν πρέπει ο άνθρωπος να απογοητεύεται, αλλά να έχει υπόψη ότι τα ύψη των αρετών αποκτούνται σταδιακά. Δεν φτάνει στην κορυφή από την μία ώρα στην άλλη. Και το κυριότερο: τα ύψη αυτά κατακτιούνται με την συνέργεια Θεού και ανθρώπου. Ο άνθρωπος βάζει με όλη του την καρδιά την μικρή και ατελή του προσπάθεια και η χάρη του Αγίου Πνεύματος τον ανυψώνει στην τέλεια αγάπη που εκδηλώνεται ακόμα και στους εχθρούς.

Σχόλια
Δημοσίευση σχολίου